Katalitik Konvertör Yapısı ve Çalışması

[aRas]

Katalitik Konvertör bir yanma odasıdır. Yanmamış ve zehirli gazları, hidrokarbonları (HC), karbonmonoksiti (CO) ve azot oksitleri (NOx) alevsiz olarak yakarak, azot, oksijen ve su buharı haline getirir. Dizellerde ayrıca is parçacıklarını yakalamak için ek bir sistem ve EGR denilen (Exhaust Gas Recirculation) egzoz gazı devirdaimi sistemi bulunur. Tüm bu işlemlerin yapılabilmesi için üç değerli metal katalizör olarak kullanılır:

- Platin: Oksidasyonu sağlar…
- Radyum: Konvertörün indirgenmesi için…
- Palladyum: Stabilizasyonu sağlamak için kullanılır…

Motordan çıkan zararlı maddeleri zararsız maddelere dönüştürmek için araçlara takılır. Seramikten yapılan ve gözenekleri katalitik etki sağlayan maddelerle (katalizör) kaplı katalitik dönüştürücünün içinden geçen egzoz gazları reaksiyona girerek zararsız maddelere dönüşür. Dönüştürücüye NOx (Azot Oksit), CO (Karbon monoksit) ve HC (Hidrokarbonlar) olarak giren maddeler reaksiyon sonucunda canlılara zararsız N2 (Azot), CO2 (Karbon dioksit) ve H2O (su) olarak egzozdan dışarı verilir.

Konvertör çalışma sıcaklığı: 480-650 C Konvertör Ömrü: ~80.000km

Katalitik konvertör bulunan otomobiller sadece kurşunsuz benzin ile çalıştırılmalıdır. Normal veya süper benzin kullanılması durumunda katalizörde geri dönüşü olmayan zararlar oluşacaktır.

Yüksek performans istenen araçlarda ve katılım otomobillerinde aracın konvertörü çıkartılarak yerine özel konvertör susturucusu takılır. Atmosferik basınçlı otomobillerde %5, turbo beslemeli otomobillerde ’a varan ek güç alınır, ayrıca yakıt tüketiminde de %5′e varan azalmalar görülür. Ancak katalizör iptaliyle çevreye verilen zarar da artar. Son olarak, katalizör ile katalizatör arasındaki dikkat edilmesi gereken farklılık: Katalizör, katalitik etki sağlayan madde demektir, katalizatör ise katalitik etki sağlayan cihaz. Katalitik konvertör yerine katalitik dönüşütürücü de denilebilir.





KAYNAK: http://www.hondatr.com/katalitik-konvertor-catalytic-converter-yapisi-ve-calismasi/#more-194