Dünyanın her tarafında bulunabilen LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı) ve Doğal gaz
(NG) taşıtlarda son yıllarda yaygın olarak kullanılmaktadır. LPG petrol bileşeni rafineride
açığa çıkmaktadır. Doğal gaz ise 200 milyon yıl önce yaşamış olan küçük bitki ve deniz
canlılarının çürümüş artıklarından oluşmuş bir gazdır.
Araçlarda yakıt olarak iki tip gaz kullanılmaktadır.
LPG: Sıvılaştırılmış petrol gazı
Doğal gaz
• LNG: Sıvılaştırılmış doğal gaz
• CNG: Sıkıştırılmış doğal gaz
LPG büyük oranda propan (C3H8) gazından oluşur. Propan düşük egzoz emisyonu
verir, ani yanması sonucunda daha az miktarda zararlı bileşikler ortaya çıkar. Yüksek oktan
sayısına sahiptir.
LPG’nin en önemli üstünlüğü metana göre daha kolay sıvılaşabilmesidir. Örneğin;
21°C sıcaklıkta 110 Pa basınç altında sıvılaşabilmektedir. Bu özelliği nedeni ile daha kolay
sıvılaştırılarak depolanabilmektedir. Sıvılaştırılmış petrol gazının 103- 105 gibi yüksek oktan
sayısı vardır.
LPG’nin en önemli yetersizliği ise petrole göre kütlesel olarak %11, hacimsel olarak
%33 az enerji bulundurmasıdır. Setan sayısı düşük olduğu için dizel motorlarında
kullanılmaya uygun değildir. Günümüzde LPG araçlarda çelik depolarda ve basınç altında
depolanmaktadır. Basınç altında depolanan LPG sıvı halde otomobil motorlarında ve evlerde
mutfak tüpü olarak kullanılmaktadır.
Doğal gaz ise saf halinde iken renksiz, kokusuz ve tatsız bir gazdır. Güvenlik amacıyla
kokulandırılmıştır. Doğal gaz hacimsel olarak % 70–99 metan (CH4) gazından oluşmaktadır.
Metan gazının dışında en çok bulunan gazlar sırası ile etan (C2H6), propan (C3H8), bütan
(C4H10) ve diğer hidrokarbonlar (HC) içermektedir. Doğal gazı taşıtlarda yakıt olarak
depolamak ve kullanmak için iki metot kullanılmaktadır.
İlk yöntem basınç altında sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) dır. Sıkıştırılan doğal gaz
taşıtlarda yakıt olarak kullanılabilmektedir. Bu yöntem boru hattında bulunan doğal gazı
standartlara uygun olarak filtrelenen, kurutulan ve sıkıştırılan araçlarda kullanılmaktadır.
Otomobillerde kullanılan doğal gazın depolama basıncı 200–250 bar kadardır. Sıkıştırılmış
doğal gaz, atmosfer basıncı ve normal sıcaklıktaki gaza göre yaklaşık 1/200 hacim kaplar.
Doğal gaz basınç altında çok yer kapladığı için tam yükte bir otomobilin kat edeceği mesafe
tüpün basıncına ve hacmine bağlıdır.
Doğal gazın depolanmasında ikinci yöntem ise sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) dır.
Sıvılaştırılmış doğal gaz, atmosfer basıncında ve sıcaklığındaki normal gaza oranla 1/600
hacim yer kaplamaktadır. Sıvılaştırılmış doğal gaz, otomobilin döşemesi altında, düşük
basınçta, kaynayan soğuk sıvı olarak 1 bar basınçta, − 160 °C sıcaklıkta çift duvarlı, vakum
yalıtımlı tüplerde depolanır. Sıvılaştırılmış doğal gazın bu özelliğinden dolayı az hacme daha
çok kütle depolanabilmektedir.
LPG ve doğal gazı, taşıtlarda yakıt olarak kullanmak için birbirine benzeyen dönüşüm
sistemleri kullanılmaktadır.
ALINTI DEĞİLDİR